Research News

M.S. Thesis
Ali Eren Çetintaş, Anlam, Gönderimsellik ve Dağılımsallık: Almanca Tamlamalardaki Eklerin Hesaplamalı Bir İncelemesi

Tamlama, kelime oluşturmanın bilinen yollarından biridir. Bu aynı zamanda Almancada kelime oluşturmanın da verimli bir yoludur (Neef, 2009). Almancada tamlama, bileşenler arasında çoğunlukla bağlayıcı birimler olarak adlandırılan bazı eklerden yararlanır ve bu durum oldukça yaygındır. Bu birimlerin herhangi bir anlamı olup olmadığı ya da hangi temel işlevlere sahip oldukları görünüşte oldukça tartışmalıdır. Bu çalışmada, bir yanda anlam ve gönderimsellik, diğer yanda kategorizasyon arasındaki yakın ilişkinin, analitik olarak tanımlanması zor olan bu birimlerin dağılım özellikleri ile hesaplamalı olarak incelenebileceğini öneriyoruz.

Tarih: 22.04.2024 / 09:00 Yer: B-116

M.S. Thesis
Seda Demirel, Belirtmelilik ve Özgeçişlilik Üzerine Hesaplamalı Bir Çalışma

Bu çalışma, çocukların dil edinim sürecinde belirtmeli İngilizce yerine varsayımsal bir İngilizceye (yani ergatif İngilizceye) maruz kalmalarının olası sonuçlarını çocuğa yönelik bir konuşma veri seti kullanarak araştırmaktadır. Veri setine dayanarak, İngilizce dilbilgisi sözdizimsel ve anlamsal yapılarla oluşturulur. Daha sonra, bazı kısımlar varsayımsal İngilizce için değiştirilir. Bunun ardından, cümleleri karşılık gelen sözdizimsel ve anlamsal yapılarıyla oluşturacak bir model eğitilir. Eğitim sürecinden sonra, çocukların dil ediniminde baskın olan kategorinin - belirtmeli veya özgeçişli - belirlenmesi için karşılaştırmalı bir analiz yapılır.

Tarih: 22.04.2024 Yer: B-116

M.S. Thesis
Emre Karabıyık, Dijital Müzik Kompozisyonunun Yapay Dinleyiciler Arasındaki Yayılım Modeli

Bu tez, dijital müzik kompozisyonu alanında yeni bir paradigmayı keşfeder ve besteciler, yayıncılar ve yapay dinleyiciler arasındaki karmaşık sosyal etkileşimleri simüle eden kapsamlı bir model sunar. Gelişmiş makine öğrenme algoritmalarını kullanarak, çalışma, bestecilerin yapay bir izleyici geri bildirimine dayanarak sürekli olarak tarzlarını uyarladığı dinamik bir ekosistemde kompozisyonların evrimini araştırır.

Tarih: 22.04.2024 / 10:00 Yer: B-116

M.S. Thesis
İbrahim Ethem Deveci, Doğal Dil Cümlelerini Formel Mantık İfadelerine Çevirmek için Transformer Modelleri

Doğal dil cümlelerini mantıksal ifadelere çevirmek, bağlamsal bilgi ve cümlelerin değişken karmaşıklığı nedeniyle zorlu bir görev olmuştur. Son yıllarda yeni bir derin öğrenme mimarisi olan Transformer mimarisi, doğal dil işleme görevlerinde zor veya imkansız gibi görünen görevleri ele almanın yeni yollarını sunmuştur. Transformer mimarisi ve ona dayanan dil modelleri, yapay zeka araştırma alanını ve doğal dil işleme görevlerine yaklaşımımızı değiştirmiştir. Bu tezde, cümleleri birinci dereceden mantık ifadelerine çevirirken Transformer modelleri kullanılarak başarılı sonuçlar elde edilip edilemeyeceğini görmek için deneyler gerçekleştirmekteyiz.

Tarih: 17.04.2024 / 09:30 Yer: B-116

Ph.D. Thesis
Fatih Ömrüuzun, A Novel Content-Based Retrieval System for Hyperspectral Remote Sensing Imagery

Hiperspektral faydalı yüklerin yaygınlaşması ile birlikte hiperspektral uzaktan algılama görüntü arşivlerinin çeşitliliği ve elde edilen veri miktarının büyüklüğü de katlanarak artmaktadır. Bu durum, hiperspektral uzaktan algılama görüntülerinin verimli olarak kullanımı ve yönetimi için özel olarak tasarlanmış içerik tabanlı görüntü erişim sistemi ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bu problemlerin çözümü için bu çalışmada farklı erişim senaryolarına uygun olarak küresel hiperspektral görüntü betimleyicileri tanımlamak için önplan ve arkaplan ayrıştırma yaklaşımlarıyla öznitelik tanımlayıcıları üretmeyi amaçlayan yenilikçi bir İTHGE (İçerik Temelli Hiperspektral Görüntü Erişim) sistemi sunulmaktadır.

Tarih: 24.01.2024 / 14:00 Yer: B-116